Opomena
Niko još nije napravio spisak srpskih
žrtava Prvog svetskog rata
I mrtvi nas opominju!
(Srbija je u Prvom svetskom ratu
izgubila 28 odsto celokupnog broja stanovnika iz 1914. godine)
Ukupno je Srbija izgubila u Prvom svetskom
ratu, prema podacima Konferencije mira u Parizu 1919. godine, što vojnika što
građana 1.247.435 ljudi, to jest 28% od celokupnog broja stanovništva 1914.
godine.
Srbija je pretrpela u Prvom svetskom ratu
više nego ijedna druga učesnica toga rata. Prema službenim podacima objavljenim
1919. godine na Konferenciji mira u Parizu, od ukupnog broja poginulih
muškaraca u Prvom svetskom ratu na prvo mesto dolazila je sa
...22,4% Srbija, zatim 10,5 %
Francuska, 9,8 % Nemačka, 9,5 % Austrija i Ugarska, 6,2 % Italija,
22.5 % Velika Britanija, 22.5 % Rusija, 1,0 %
Belgija, 0,2% SAD.
U Prvom svetskom ratu Srbija je mobilisala
852.000 vojnika, što čini 15% od ukupnog broja stanovnika, 30% svih muškaraca,
a 83% muškaraca u dobu između 18 i 55 godina. Od ovog broja poginulo je ili
umrlo od rana i epidemija 402.435 vojnika. Do septembra 1915. poginulo je
172.508 vojnika, prilikom prelaska preko Albanije 77.455 vojnika, u borbama na
Solunskom frontu 1916, 1917, 1918. godine 36.477 vojnika: pobijeno ili umrlo u
zarobljeništvu 81.214, a 34.781 vojnik umrlo od rana ili bolesti na teritoriji
Srbije 1915. godine.
Što se tiče gubitaka civilnog stanovništva,
oni su iznosili 845.000. Od 200.000 građana koji su pošli za vojskom preko
Albanije poginulo je ili umrlo preko 140.000 ljudi. Epidemija pegavog tifusa 1914-1915
odnela je 360.000 duša. (Moša Pijade navodi da je iz njegovog razreda u
beogradskoj gimnaziji od njegovih školskih drugova otišlo u rat 32 đaka, a da
ih je poginulo 24)
(Iz knjige Vladimira Dedijera,
Beograd, Kultura 1953. godine, strana 81)
Sram nas bilo Srpski sinovi, što ni do
danas nismo ustanovili naše gubitke u Drugom svetskom ratu i posebno u ratu
naše dve Krajine 1991-1995...
...............
Sa pravom je dvadeset građana osnovalo
DRUŠTVO za podizanje Memorijalnog kompleksa srpskim žrtvama genocida u XX veku.
Osnovano je Društvo za podizanje Memorijalnog
centra srpskim žrtvama genocida u XX veku (Srpski memorijal).
Nakon šest meseci dogovora, analiza i
izrađenih elaborata, osnovano je Društvo za podizanje Memorijalnog centra
srpskim žrtvama genocida u XX veku. Ovaj Srpski memorijal trajno treba da
obeleži i čuva uspomenu na srpska stradanja i žrtve tokom dvadesetog veka.
Stradanja u dva balkanska rata, Prvom i
Drugom svetskom ratu i tri rata devedesetih godina prošlog veka su obaveza mla-
dim generacijama da stradanja njihovih predaka budu trajno obeležena jednim monumentalnim
kompleksom koje treba u narednim godinama podići u Beogradu, kao „kuću sećanja".
Plava grobnica, Albanska golgota, Jasenovac i Jadovno, Glinska crkva, hercegovačko-dalmatinske
jame, pokolj u Kragujevcu i Kraljevu, mučenja i stradanja na Starom sajmištu i
u Jajincima i sva druga stradanja, zahtevaju trajno obeležje. To je „Ćele- kula
XX veka.
Cilj ovog društva je i da se prikupi, sistematizuje
i obnaroduje dokumentacija sa imenima srpskih žrtava u naznačenom razdoblju.
Predsednik Republike, gospodin Tomislav
Nikolić, prihvatio se da bude pokrovitelj u vezi sa podizanjem „Kuće sećanja",
a Njegova svetost srpski patrijarh gospodin Irinej
blagoslovio je inicijativu i poslove na
podizanju zdanja. „Večernje novosti", „Srna" i frankfurtske „Vesti"
su u vi- še navrata prikazale obavezu i potrebu ove generacije da naši sinovi oduže
žrtvama, što već skoro jedan vek nisu učinili.
Samo u Prvom svetskom ratu Kraljevina
Srbija, prema podacima Konferencije mira u Parizu održane 1921. godine,
izgubila je, što vojnika što građana, 1.247.435 ljudi, to jest 28 odsto od
celokupnog broja stanovništva koje je imala po popisu iz 1914. godine.
Osnivači Društva su:
Aleksandar Matanović, Smilja
Avramov, Vladislav Jovanović,
Vasilije Krestić, Živadin
Jovanović, Sanda Rašković Ivić,
Milivoj Ivanišević, Slobodan Čikarić,
Radomir Dmitrović,
Savo Štrbac, Miodrag Skulić, Siniša
Kovačević,
Miša Đurković, Momčilo Pavlović,
Violeta Tanović,
Marina Raguš, Jovan Ćulibrk, Radmila
Milentijević (SAD),
Miloje Milićević (Berlin), Nićifor
Aničić (Johanesburg).