Feljton

Slučaj Pukanić: Ubistvo sa potpisom države (15)

 

Okidač za operaciju Ipsilon

 

Koje su najmračnije tajne u poslednjih 20 godina na Zapadnom Balkanu? Ko je likvidirao Ivu Pukanića, vlasnika hrvatskog lista Nacional, i kakve veze njegova likvidacija ima sa ubistvom Zorana Đinđića? Kako je kriminalni klan Osmani preuzeo balkansko podzemlje? Ovo su neka od pitanja čiji se odgovori nalaze u knjizi "Slučaj Pukanića - Ubojstvo sa potpisom države" autora Domagoja Margetića, novinara iz Zagreba, a u nekoliko nastavaka prenosi ih Tabloid

 

Domagoj Margetić

 

Naime, iako je mesecima bio obavešten o akciji Ipsilon, niti Sanader, ali ni drugi učesnici u akciji nisu Karamarka izvestili o stvarnom opsegu akcije, pa tako ministar policije nije bio upoznat niti s informacijom da je u akciji jedan od glavnih osumnjičenih saradnik klana Osmani, Dražen Golemović.

Međutim, upravo je Golemović bio meta akcije.

"Od Sanadera su u Bruxellesu zahtevali da se Zagreb ogradi od aktivnosti klana Osmani u Hrvatskoj, te su tražili energičniju akciju protiv organizacijske mreže koja preko Hrvatske za Osmanijeve obavlja operacije pranja novca, kao i druge kriminalne aktivnosti.

Golemović je bio na samom vrhu tog popisa, i to nakon što je nemačko pravosuđe protiv braće Osmani vodilo opsežnu kriminalističku istragu zbog organizovanog kriminala i pranja novca, kojom je utvrđeno kako Osmanijevi novac stečen kriminalnim aktivnostima peru preko finansijskih i poslovnih operacija u Hrvatskoj.

Dražen Golemović i čelni ljudi kriminalne porodice Idrizi obavljaju te poslove pranja novca za Osmanijeve u Hrvatskoj", navodi moj sagovornik iz SOA.

Golemovića se smatralo nekom vrstom Osmanijevog blagajnika u Hrvatskoj. To su ujedno bili razlozi zbog kojih je protiv Golemovićeve mreže pokrenuta istraga, a nakon čega je na insistiranje iz Evropske unije došlo do operativne akcije Ipsilon.

 

Ko to tamo peva?

 

Karamarko u ovom slučaju nije mogao zaštititi jednog od ključnih Osmanijevih ljudi, i to je bio glavni "okidač" za njegov prvi ozbiljniji sukob sa bivšim premijerom Ivom Sanaderom.

Međutim, tek je činjenica da je jedan od telohranitelja u kojeg je Sanader imao posebno poverenje, Ante Bralić, povezan sa Golemovićevom mrežom, razotkrila stvarne razmere afere Ipsilon, odnosno detalje o povezanosti vrha vlasti u Hrvatskoj s kriminalnim klanom Osmani.

Upravo je Bralić bio ključni čovek za prenošenje poruka između hrvatskog premijera Sanadera i pripadnika klana Osmani, Golemovića, a u vezi sa aktivnostima vezanim za krijumčarenje cigareta preko TDR-a i Adris grupe.

Ta sprega Sanader-Bralić-Golemović-Osmani ujedno objašnjava i kako je bilo moguće da se u poslednjih nekoliko godina na crnom tržištu poveća broj krijumčarenih cigareta u kutijama označenim originalnim poreznim markicama Ministarstva finansija Republike Hrvatske, te zbog čega je Sanader na potpuno netransparentan način pogodovao Adris grupi, TDR-u i duvanskoj mafiji osnivanjem specijalnog carinskog odeljenja u Kanfanaru, čiji je jedini zadatak prikrivanje aktivnosti oko krijumčarenja cigareta preko Hrvatske.

Povezanost Ante Bralića sa Draženom Golemovićem jasno razotkriva liniju komunikacije bivšeg HDZ-ovog premijera Ive Sanadera sa organizacijskom infrastrukturom duvanske mafije na Balkanu, odnosno njenom novom hijerarhijskom arhitekturom uspostavljenom preuzimanjem duvanskog biznisa od strane kriminalnog klana Osmani.

Dokazati korupcijsku spregu organizovanog kriminala i izvršne vlasti na ovom nivou uvek je vrlo teško upravo iz razloga što se na tom nivou komunikacija između, s jedne strane, vođa kriminalnih organizacija i s druge strane visokih državnih funkcionera odvija preko kurira, odnosno "oficira za vezu", preko kojih se izmenjuju poruke i obavljaju dogovori.

Zato je i nemoguće utvrditi neke veze pripadnika kriminalnog podzemlja i predstavnika vlasti, dok se kao u slučaju Ipsilon slučajno ne otkriju takve veze, kao što je u ovom slučaju veza Sanader-Bralić-Golemović. Tek tada moguće je jasnije sagledati komunikaciju hijerarhije kriminalnog podzemlja sa hijerarhijom vlasti.

Mediji su još krajem jula 2009. godine objavili informaciju kako Uprava za poslove sigurnosti pri MUP-u uporno, od maja, odbija predati USKOK-u podatke o Anti Braliću, te na taj način onemogućava istragu i podizanje optužnice u akciji Ipsilon protiv ovog bivšeg Sanaderovog telohranitelja.

Niko, međutim, nije otkrio stvarni razlog zbog kojeg je MUP prikrivao kriminalne aktivnosti Ante Bralića, kojem je svojevremeno, kako doznajemo, upravo Tomislav Karamarko odobrio pozitivnu sigurnosnu procenu, iako se i u tom trenutku znalo za Bralićeve veze sa pripadnicima kriminalnog podzemlja.

Pravi razlog zbog kojeg je pak Karamarko onemogućavao istragu protiv Ante Bralića krije se u činjenici da je Bralić bio jedan od kurira, osoba za vezu između visokih funkcionera vlasti, Dražena Golemovića kao vođe kriminalne organizacije i kriminalne mreže klana Osmani. Drugim rečima, Bralić je, baš kao i Golemović, odlučio "propevati", odnosno svedočiti o vezama političkog vrha sa kriminalnim podzemljem, duvanskom mafijom i klanom Osmani, pa je mogao biti izuzetno nezgodan svedok ne samo za bivšeg premijera Ivu Sanadera nego i za i dalje aktuelnog ministra policije Tomislava Karamarka.

Zbog te veze, Bralić-Golemović-Osmani, Ministarstvo unutrašnji poslova mesecima je onemogućavalo istragu protiv Ante Bralića nedostavljanjem podataka USKOK-u, a u cilju sprečavanja podizanja optužnice protiv Ante Bralića u slučaju Ipsilon.

 

Šver cigara - državni biznis

 

S druge pak strane, duvanski biznis, odnosno međunarodno krijumčarenje cigareta i duvanskih proizvoda u Hrvatskoj je još od početka 1990-ih godina, u stvari - državni biznis, koji uživa najviše političko pokroviteljstvo.

S pokrivanjem duvanskog biznisa u 90-im godinama započeo je ratni premijer Franjo Gregurić, upravo onaj čovjek čiji je kriminalni klan nasledio Tomislav Karamarko, i čovek koji je "izmislio" Tomislava Karamarka, uveo ga u vlast, obaveštajne službe i kriminalno podzemlje.

Uprkos činjenici kako je Sigurnosno-obaveštajna agencija (SOA) protiv Vlade Brkića i njegovih saradnika vodila istragu zbog sumnje na organizovano krijumčarenje duvanskih proizvoda u dogovoru sa čelnim ljudima Adris grupe, a kasnije i istragu o povezanosti Vlade Brkića sa ubistvom Ive Pukanića, dosje Brkić zaključen u SOA krajem 2008. godine nestao je, a istraga protiv Brkića obustavljena po nalogu Milijana Brkića, kako to tvrdi visokopozicionirani pripadnik SOA-e.

"Istragom o Brkićevoj ulozi u međunarodnom krijumčarenju cigareta, odnosno o njegovoj ulozi u tzv. balkanskoj duvanskoj mafiji, istraživali smo i podatke o finansijskim prihodima koje su svi učesnici u ovoj krijumčarskoj mreži ostvarili u vremenu od 1991. do 2001. godine, te o šteti koju su ovim nezakonitim poslovima počinili u odnosu na prihode Državnog proračuna, utajom svih poreskih davanja koja bi bila uplaćena u proračunska sredstva kako bi se radilo o zakonitom poslovanju.

Tako smo, prema podacima iz kaznene prijave koju smo primili od radnika Tvornice duhana Zagreb (TDZ), ali i podacima do kojih smo došli u Tvornici duhana Rovinj, utvrdili kako se godišnje u proseku radilo o utajama poreza u visini od 2,5 milijarde kuna, što onda u desetogodišnjem razdoblju koje smo istraživali iznosi preko 25 milijardi kuna samo po osnovi utaje poreskih davanja koja je trebalo da budu  uplaćena u korist Državnog proračuna", navodi pripadnik SOA koji je učestvovao u istrazi protiv Vlade Brkića.

"Jednako tako nedvosmisleno smo otkrili kako je upravo pod okriljem Brkića i njegovih partnera u Adris grupi uspostavljena i krijumčarska mreža u Makedoniji, koja je takođe koordinirana iz Hrvatske, tačnije iz Istre, iz Bala, gde su poslove krijumčarenja duvanskih proizvoda preko Makedonije koordinisali bliski prijatelji nekadašnjeg makedonskog ministra Ljubena Boškovskog, Matjaž Božič i Davor Lucu, koji su po punomoći određenih političkih moćnika iz Makedonije preuzeli koordinaciju šverca duvanskih proizvoda preko Makedonije", tvrdi moj izvor.

"Smatrali smo kako naša operativna sazanja sa svim izveštajima i službenim zabeleškama treba proslediti Državnom tužilaštvu i Poreskoj upravi, ali naši nadređeni u SOA, pre svega Milan Vukušić, Milijan Brkić, ali i lično bivši direktor Tomislav Karamarko, smatrali su kako po tome ne treba dalje raditi, pa je cela istraga obustavljena i dosje zaključen i predan direktoru SOA", navodi moj sagovornik iz SOA.

Očito je kako su obustavom istrage o kriminalnim vezama Vlade Brkića sa Adris grupom i čelnim ljudima TDR-a i TDZ-a, te skrivanjem dosijea sa podacima o Brkićevom duvanskom krijumčarskom lancu na Balkanu, čelni ljudi Sigurnosno-obaveštajne agencije (SOA) direktno su učestvovali u prikrivanju organizovanog kriminala, te su omogućili dalje nesmetano odvijanje poslova tzv. balkanske duvanske mafije.

 

Šuplja carina

 

Dosije Brkić, prema onom što tvrdi operativac SOA koji je učestvovao u ovoj istrazi, skriva podatke o kriminalnoj sprezi duvanske mafije i pripadnika političke i poslovne elite u Hrvatskoj, ali i detaljne podatke o mreži duvanske mafije na Balkanu, čije je vođstvo odnedavno preuzelo kriminalni klan Osmani, čiji čelni ljudi u Hrvatskoj uživaju zaštitu političke elite, ali i obaveštajnih službi i sigurnosnog sistema, preko svojih veza sa čelnim ljudima SOA i ministrom unutrašnjih poslova Tomislavom Karamarkom.

"Tokom operativne obrade koju smo provodili saznali smo i kako je Alma Draganić-Brkić odavala informacije o poslovima Vlade Brkića Ivi Pukaniću, te mu je pribavila i neke dokumente o Brkićevim poslovima u švercu cigaretama, ali i različite druge podatke o vezi Vlade Brkića sa Adris grupom i balkanskom duvanskom mafijom.

Pukanić te podatke nikada do smrti nije objavio, pa se postavlja pitanje je li policija takve neke beleške pronašla u Pukanićevom sefu prilikom izuzimanja stvari i dokumenata iz sefa u njegovom uredu u zgradi Nacionala i privatnog sefa u njegovom stanu.

O tome mi kao pripadnici SOA koji smo vodili istragu protiv Brkića i o njegovoj mogućoj povezanosti s ubistvom Pukanića, nikada nismo dobili nikakve izveštaje", tvrdi moj sagovornik iz SOA.

Iz predstavke koju je tadašnjem ministru pravosuđa Republike Hrvatske Ivanu Šimonoviću uputio Nezavisni sindikat carinika Hrvatske, još 28. januara 2009. godine, a o kojoj se ministar nikada nije izjasnio, posebno su zanimljivi podaci koji jasno upućuju na učestvovanje Carinske uprave u organizovanom kriminalu krijumčarenja cigareta i duvanskih proizvoda, i to na način da je Carinska uprava osnovala fiktivni, zapravo nepostojeći, carinski odeljak u Kanfanaru, koji tobože obavlja kontrolu distribucije cigareta, dok u stvarnosti, budući da se radi o nepostojećem odeljku, koji fiktivno beleži dobre rezultate rada, takav carinski odeljak u Kanfanaru može služiti samo prikrivanju i pokrivanju organizovanog krijumčarenja cigareta, preko TDR-a i Adris grupe.

"S druge strane u direktnom susretu sa progonskim kaznenim telima, hteli smo pokazati kako napreduju službenici koji pišu lažne članke o citiram; izvrsnoj kontroli u Tvornici duhana Rovinj", a gde prema izjavi svedoka, voditelja nepostojećeg carinskog odeljka i Kanfanar, u postupku pred disciplinskim većem Carinarnice Pula, ne postoji fizički odeljak, a niti je isti upoznat sa radom tog nepostojećeg odeljka, a isti prima platu voditelja od 2006. godine kad je rešenjem raspoređen, a isti je blizak zameniku Carinarnice Pula", navodi Željko Popović u predstavci Nezavisnog sindikata carinika Hrvatske ministru pravosuđa Ivanu Šimonoviću.

U nastavku predstavke, sindikalni predstavnici carinika posebno su upozorili tadašnjeg ministra Šimonovića na moguću korumpiranost i sukob interesa kod carinika, koji je mimo zakonske procedure primljen u službu i postavljen na radno mesto nadzora distribucije cigareta, a koji je istovremeno u carini zadužen za nadzor distribucije cigareta (dakle, trebalo bi da radi i na suzbijanju šverca cigaretama), te je u isto vrijeme i HDZ-ov načelnik opštine Žminj, tačnije opštine na čijem području je Tvornica duhana Rovinj izgradila svoj novi proizvodni pogon.

Ujedno postoji dokaz da su konkursi za prijem novih službenika objavljeni mnogo kasnije, a postupak prijema pred subjektivnom i rodbinski povezanom komisijom za prijem, proveden u 2008. godini, gde je između ostalog zaposlen načelnik opštine Žminj, Ratko Jeromela (HDZ), koji istovremeno obavlja poslove načelnika opštine i radi kao carinik III.

Isti je zaposlen na radno mesto kontrole distribucije cigareta u opštini Žminj, gde se ujedno na području iste sagradio novi pogon TDR-a, a gde je on načelnik!

(Dokaz u privitku, članci iz novina o izboru Ratka Jeromele, članak iz Carinskog glasnika br. 1. autora Maura Mihovilovića, načelnika koji kontroliše posebne poreze za cigarete i TDR, a nalazi se na listi HDZ-a, te zapisnik sa javne rasprave Veća za disciplinske postupke Carinarnice Pula, vlastoručno potpisana izjava voditelja CO I Kanfanar, Denisa Milevoja), stoji u predstavci ministru pravosuđa.

U predstavci Nezavisnog sindikata carinika Hrvatske posebno se naglašava koruptivna sprega tadašnjeg direktora Carinske uprave i pojedinih dužnosnika sa sindikatima stvorenim na korupciji, a koji učestvuju u prikrivanju organizovanog kriminala i korupcije u carinskoj službi, te su deo lanca ućutkavanja i šikaniranja onih carinskih službenika koji otkrivaju organizovanog krijumčarenje cigareta i drugih roba i kriminal u carinskoj upravi.

"U susretu koji nije ostvaren s Glavnim DO i direktora USKOK-a, na predloženu temu iz dopisa Sindikata, tražilo se utvrđivanje odgovornosti direktora, a i drugih, ujedno i korupcijom stvorenih sindikata, koji svojim postupcima šikaniraju službenike koji su zaslužni za otkrivanje šverca i kriminala, koji se očituje u rasporedu službenika na ona niža radna mesta, gde neće više biti u mogućnosti ništa otkriti, a gde su takve postupke podržali politički podobni predstavnici sindikata", navodi u svojoj predstavci Šimonoviću Željko Popović, predsednik Nezavisnog sindikata carinika Hrvatske.

Sama činjenica da Carinska uprava organizovanjem fiktivnog, nepostojećeg carinskog odeljka u Kanfanaru, pokušava lažno prikazati aktivnosti carinskih službenika na kontroli distribucije cigareta i suzbijanju organizovanog krijumčarenja duvanskih proizvoda, jasno upućuje na povezanost tzv. duvanske mafije, odnosno organizovanog lanca krijumčarenja cigareta na Balkanu, sa službenim institucijama Republike Hrvatske, tačnije Carinskom upravom i njenim najvišim funkcionerima.

Ovakvo delovanje Carinske uprave, svakako otvara pitanje je li carinska služba uključena u organizovano krijumčarenje cigareta, čije je glavno ishodište Tvornica duhana Rovinj i Adris grupa.

Odnosno, ko sve na visokim položajima u državnoj administraciji ima svoj interes u organizovanom švercu cigareta, a takve sumnje posebno potkrepljuje i činjenica da su sve do sada zaplenjene švercovane cigarete TDR-a i Adris grupe imale na kutijama originalne porezne markice Ministarstva finansija Republike Hrvatske.

 

Organizovano maskiranje

 

Ćutanje bivšeg ministra Šimonovića na navode iz predstavke Nezavisnog sindikata carinika Hrvatske, samo dodatno stvara sumnju oko uloge državnih institucija Hrvatske u organizovanom krijumčarenju cigareta u sprezi sa tzv. balkanskom duvanskom mafijom, za koju se do sada verovalo kako svoj centar ima u Crnoj Gori, međutim svi podaci upućuju upravo na Hrvatsku kao sedište te kriminalne organizacije.

"Uredba o izmenama i dopunama Uredbe o unutrašnjem ustrojstvu Ministarstva finansija", koju je Sanaderova vlada donela na sednici od 22. septembra 2005. godine, a potpisao ju je lično bivši HDZ-ov premijer Ivo Sanader, izravno povezuje sam vrh hrvatske vlasti sa nezakonitim operacijama krijumčarenja cigareta i duvanskih proizvoda na Balkanu.

Tačnije, ova uredba, koja je uspostavila poseban carinski odeljak zadužen za prikrivanje šverca cigareta, izravno povezuje bivšeg premijera, njegovu Vladu i duvansku mafiju.

Činjenica je kako je Sanaderova vlada osnivanjem fiktivnog, i zapravo nepostojećeg carinskog odeljka "Carinski odeljak I Kanfanar (robni)", tobože zaduženog za kontrolu distribucije cigareta u TDR-ovoj tvornici cigareta u Kanfanaru, uspostavio posebnu carinsku instituciju, kojoj je stvarna uloga prikrivanje krijumčarenja cigareta proizvedenih u TDR-u i Adris grupi.

S jedne strane, lažno se prikazuju dobri rezultati kontrole distribucije cigareta, te se osnivanjem odeljka htelo stvoriti utisak kako se redovno vrši nadzor nad distribucijom cigareta iz TDR-a i Adris grupe, dok u stvari postojanje ovog fiktivnog carinskog odeljka onemogućava stvarnu carinsku kontrolu nad poslovanjem TDR-a i Adris grupe, i onemogućava drugim carinskim službama, ispostavama i odeljcima kontrolu distribucije cigareta iz tvornice u Kanfanaru.

Drugim rečima, postojanje ovog carinskog odeljka ima jednu jedinu svrhu: organizovano prikrivanje krijumčarenja cigareta i duvanskih proizvoda, te pokrivanje šverca cigareta, službenim pozitivnim izveštajima Carinske uprave.

Zanimljivo je i da je Sanaderova vlada u istoj godini nekoliko puta menjala Uredbu o unutrašnjem ustrojstvu Ministarstva finansija, i to upravo kako bi osnovali kanfanarski carinski odeljak za kontrolu distribucije cigareta, iako organizacijski to i nije bilo potrebno, obzirom da su nadležne carinske službe i po dotadašnjem ustrojstvu nadzirale distribuciju cigareta iz TDR-a i Adris grupe.

Međutim, očito je kako se ništa nije htelo prepustiti slučaju, posebno obzirom na činjenicu da su određeni carinski službenici prije osnivanja kanfanarskog odeljka, prijavljivali organizovani šverc cigareta i pokušali provesti carinski nadzor nad distribucijom TDR-ovih cigareta, što je očito ugrožavalo taj kriminalni biznis.

Stoga je izmenom Uredbe i osnivanjem "Carinskog odeljka I Kanfanar" zapravo osiguran takav nadzor distribucije cigareta koji pogoduje krijumčarenju duvanskih proizvoda iz TDR-a i Adris grupe.

"U Uredbi o unutrašnjem ustrojstvu Ministarstva finansija (Narodne novine, broj 43/2005) u članku 74. stavku 2. pod A) iza tačke 7. dodaje se tačka 7.1. koja glasi: "7.1. Carinski odeljak I Kanfanar (robni)." (Članak 1. Uredbe o izmenama i dopunama Uredbe o unutarnjem ustrojstvu Ministarstva finansija)

U tablici u kojoj je određen okvirni broj državnih službenika i nameštenika, a koja se ne objavljuje u Narodnim novinama, menja se broj državnih službenika i nameštenika potrebnih za obavljanje poslova iz delokruga Ministarstva finansija. Novi broj državnih službenika i nameštenika daje se u tablici iz stavka 1. ovoga članka. (Članak 2. Uredbe o izmenama i dopunama Uredbe o unutrašnjem ustrojstvu Ministarstva finansija)

Ministar finansija, uz prethodnu saglasnost Središnjega državnog ureda za upravu, uskladiće Pravilnik o unutrašnjem redu Ministarstva finansija s odredbama ove Uredbe, u roku 30 dana od dana njenog stupanja na snagu. (Članak 3. Uredbe o izmenama i dopunama Uredbe o unutrašnjem ustrojstvu Ministarstva finansija)", stoji u Vladinoj Uredbi, pod brojem 5030120-05-3, od 22. septembra 2005. godine, koju je potpisao bivši HDZ-ov premijer Ivo Sanader.

 

                                                                           Nastaviće se