Tapija

Ministar Dulić predlagač zakona koji obezbeđuje nastavak bespravne gradnje

Gde god nađeš zgodno mesto...

Zakon o prostornom uređenju i Zakon o katastru nepokretnosti naneli su neopisivu štetu građanima Srbije. To je tek mali deo od mnoštva prevara koje izlaze iz kuhinje one stranke koja vlada još od 2000. godine do danas bez prekida. O ovom problemu piše Tabloidov urednik Josip Bogić, penzionisani pukovnik Uprave za borbu protiv organizovanog kriminala MUP-a Srbije i stalni konsultant OEBS-a

Josip Bogić

 U medicini postoje lekovi koji nisu adekvatni "pravnim lekovima" koji postoje u pravu i dijagnoza u medicini nije isto kao u oblasti prava, a isto tako terapija iz jedne oblasti neprimenljiva je u ovoj drugoj.                     Prema obrazloženju predlagača spornih Zakona o katastru nepokretnosti i Zakona o prostornom uređenju, usvajanje bi značilo i pojednostavljenje procedure izdavanja građevinskih dozvola, a samim tim i smanjeni troškovi, ali i nelegalna gradnja. Prema postojećim zakonskim rešenjima procedura jeste bila komplikovana i spora, ali samo za obične građane smrtnike koji su iz proste naivnosti verovali u procedure i postojeća pravila.
 Međutim, za moćnike, ovakva procedura nije bila nikakav problem jer za njih su dozvole izdavane u najkraćem mogućem roku, menjani su i generalni i detaljni urbanistički planovi, vršena je i prenamena poljoprivrednog u građevinsko zemljište itd...
Isto tako postojeći sistem je i te kako bio efikasan u rušenju bespravno i nelegalno podignutih građevinskih objekata u slučajevima kada nisu pojedinci "platili kome treba" ili su se politički sukobili stavovi ili je navodno bila u pitanju odlučna i beskompromisna borba protiv kriminala. I danas postoje snimci rušenja nelegalnog objekta izvesnog  Zarubice na Čukarici, kada je u rušenje bila uključena čak i Žandarmerija. Ili suprotan primer, izgradnja objekta u Kačulicama.
Ipak, ostaje gorak ukus istine da će se ovim novim zakonima tajkunima i raznim muljatorima ozakoniti sve ono što se u prethodnom periodu dešavalo, a u najvećoj meri pljačka državne imovine.
Predlog zakona o uređenju prostora i izgradnji predviđa legalizaciju objekata koji su izgrađeni bez građevinske dozvole do 13. maja 2003. godine, a rok za podnošenje tog zahteva je šest meseci od dana stupanja na snagu zakona. A šta će biti sa objektima koji su podignuti posle 13. maja 2003 godine? Da li će biti porušeni i ko će to da izvede? Siguran sam da do toga neće doći jer za to ne postoje ni materijalni ni ljudski potencijali. Biće po onoj narodnoj: pojeo vuk magare.

Prema postojećim zakonskim rešenjima, a i prema novim predlozima - da bi se pristupilo izgradnji objekta investitor je dužan da obezbedi dokumenta prostornog i urbanističkog planiranja, a to su: planski dokumenti, dokumenti za sprovođenje prostornih planova i urbanističko-tehnički dokumenti. Planski dokumenti su prostorni i urbanistički planovi. U prostorne planove spadaju Prostorni plan Republike Srbije, Regionalni plan, prostorni plan jedinice lokalne samouprave i prostorni plan područja posebne namene.
U urbanističke planove spadaju Generalni urbanistički plan, plan generalne regulacije i plan detaljne regulacije. Kada se sve ovo obezbedi, investitor je dužan da obezbedi urbanističko-tehničku dokumentaciju u koju spadaju: projekat, projekat preparcelizacije, kao i projekat ispravke granica susednih parcela.
 Plan detaljne regulacije se donosi za neizgrađene delove naseljenog mesta, uređenje neformalnih naselja zone urbane obnove, infrastrukturne koridore i objekte, izgradnju objekata ili naseljenih mesta u građevinskom području izvan naseljenog mesta, kao i u zaštićenoj okolini nepokretnih kulturnih dobara.
  Među sastavne delove prostornog plana područja posebne namene, prostornog plana jedinice lokalne samouprave i urbanističkih planova su: pravila uređenja, pravila građenja i grafički deo.
Sve je ovo taksativno nabrojano i predviđeno kao da smo idealno uređeno društvo, koje ima automatske mogućnosti da se protiv onih koji ne poštuju pravila preduzimaju sankcije. I upravo u tom grmu leži zec. I ranije su postojali zakoni, podzakonski akti i druga pravila koja su važila prilikom izgradnje objekata, pa smo došli do apsurdne situacije da u Srbiji postoji preko 500.000 nelegalno podignutih objekata. Kako je to moguće?
 Šta nam govori prošlost kad je u pitanju izgradnja u Srbiji, da li da se poštuju ili krše zakoni?
 Prema predloženim zakonskim rešenjima poruka je jasna: da se legalizacijom nelegalno podignutih objekata isplati kršiti zakone, jer nema efikasnih sankcija za one koji postupaju suprotno. Ko je mogao da gradi u proteklih dvadesetak godina i gde?
Pod pretpostavkom da novi Zakon bude "pošten", kako razgraničiti one koji su iz nužde bili prinuđeni da grade jer nisu imali dovoljno novca da plate skupe takse za razne vrste dozvola i one koji su profitirali na nelegalnoj izgradnji.
Ko će biti taj sudija koji će pravično doneti odluku? Sigurno ovaj zakon neće rešiti problem divlje gradnje u prošlosti, a isto tako ni u budućnosti. Kakve su sankcije bile u prošlosti?
Kako predlagač misli da reši pitanje nelegalne gradnje ljudi koji su u aktuelnoj vlasti i koji namerno krše zakone skrivajući se iza imuniteta?
 Jer, recimo, dok je taj Predlagač, zapravo ministar Oliver Dulić, uveren da će usvajanje zakona omogućiti legalizaciju bespravno podignutih objekta i sprečiti divlju gradnju, u isto vreme dva narodna poslanika u opštini Brus krše i Ustav i zakon.
 Trenutno se na lokaciji u Brzeću izvode građevinski radovi bez ikakvih potrebnih dozvola i uz prećutnu saglasnost građevinske inspekcije opštine Brus, koja je upoznata sa nezakonitostima u izgradnji i koja nije obustavila izvođenje radova. Verovatno je u pitanju donošenje novog zakona o planiranju i izgradnji, pa pošto ne poseduju nikakve dozvole za gradnju, ide se na varijantu da se legalizuje zatečeno stanje. Pri tome bivši predsednik ove opštine, a sada poslanik, u više navrata govorio je kako je on bog i batina u Brusu, da mu niko ništa ne može i da će biti onako kako on kaže. Naglašavao je i da ga od hapšenja štiti imunitet i da može da radi šta hoće.
Aktuelno ministarstvo upoznato je sa nezakonitim postupanjem opštinskih organa opštine Brus, konkretno JP Direkcija za građevinsko zemljište, puteve, planiranje i izgradnju.
Naime, kao jednom od aktuelnih investitora izgradnje hotela u Brzeću, nakon dobijenih dozvola, započeli su izgradnju uz pomoć banke koja finansira izgradnju. Prilikom dobijanja kredita dostavili su svu potrebnu dokumentaciju od nadležnih opštinskih organa, prema kojoj je po planu bilo predviđeno da se ispred njihovog objekta izgrade sportski tereni.
Nakon određenog vremena počeli su pritisci bivšeg predsednika opštine, koji je tražio da mu se da novčana naknada uplatom na račun njegovog preduzeća nepostojećih transportnih usluga kako ne bi, preko svojih ljudi u opštini, menjao plan detaljne regulacije na mestu gde se gradi hotel.
Kako investitor nije podlegao pritisku, bivši predsednik opštine je preko aktuelnog predsednika opštine i drugih odgovornih lica opštine Brus, mimo zakonske procedure i plana, promenio usvojeni plan detaljne regulacije bez poziva na javnu raspravu legalnih investitora i na mestu gde su predviđeni sportski tereni predvideo izgradnju objekta, na katastarskim parcelama 1028/4, 1028/6, 1028/15 i 1028/16,  sličnog objektu koji se gradi, a koji je namenio svom prijatelju, poslaniku iz Vranja, dajući zemljište u zakup na 99 godina!
Najpre je taj gospodin svom partijskom drugu iz Vranja preko svojih ljudi u opštini omogućio da na licitaciji dobije u zakup građevinsko zemljište na 99 godina na preduzeće jedne gospođe sa Kosmeta koja je registrovala preduzeće početkom marta, a zatim mu je omogućio da na toj istoj lokaciji, gde su prema planu detaljne regulacije predviđeni sportski tereni,  započne izvođenje građevinskih radova izgradnje hotela bez ijedne jedine dozvole.
 To preduzeće je registrovano na adresi Mike Đorđevića 2/2, na kome ne postoje kancelarije, već se one navodno nalaze u Beogradu na adresi Bulevar Mihajla Pupina 85/3. Sve ovo prijavljeno je gospodinu Duliću, Republičkoj agenciji za prostorno planiranje, građevinskoj inspekciji Republike Srbije i lokalnoj građevinskoj inspekciji. Reakcija je bila upravo suprotna. Inspekcija je obustavila radove investitoru koji je imao uredne dozvole, a tik pored tog objekta gde se izvode radovi bez ikakvih dozvola, nisu obustavljeni radovi jer se tobož ne zna ko izvodi radove, nepoznata adresa i druge začkoljice.
Kako predlagač zakona misli da obustavi radove i primeni sankcije prema svojim koalicionim partnerima koji krše zakon, a ako se pristupi sankcijama isti taj koalicioni partner zapreti izlaskom iz Vlade ili njenim obaranjem, kakvi slučajevi su već zabeleženi. Takav predlog zakona sigurno neće izmeniti ovakva ili slična ponašanja moćnika. Jer upravo je bliska istorija pokazala da moćnici raznih vrsta pokazuju da se zakoni ne odnose na njih. Kada je svojevremeno predlagano da se poslanički imunitet ukine svima onima koji krše zakone i da imunitet štiti samo za izgovorenu reč, u parlamentu je predlog naišao na ogroman otpor.
Takođe ne postoji ni dovoljan broj državnih službenika koji bi bili zaduženi za efikasno sankcionisanje nezakonitih ponašanja pojedinaca, kao što je to i istorija potvrdila.