Osiromašeni uranijum

Zašto je došlo do naglog skoka broja malignih tumora na Kosmetu 2014. godine

Rak uzrokuju osiromašeni uranijum i plutonijum

Za nagli skok broja malignih tumora na Kosmetu odgovoran je „Milosrdni anđeo" koji je prosuo po Kosmetu i Pčinjskom okrugu najmanje 15 tona osiromašenog uranijuma i plutonijuma. Osiromašeni uranijum kao kancerogeni agens stigao je u životni milje stanovnika Kosmeta početkom 1999. godine. Stopa incidencije malignih tumora u Srbiji rasla je u proseku za 2 odsto, a u SAD, ova stopa, u istom vremenskom periodu, opadala je za 0,6 odsto godišnje

Piše: Prof. dr Slobodan Čikarić

U prvom delu ovog teksta koji je objavljen u decembarskom broju časopisa „RAK" (br. 114, decembar 2019. godine) koristili smo podatke iz „Statističkog godišnjaka Republike Kosovo 2018" na srpskom jeziku, a tabelu 7.5. na albanskom jeziku u kojoj se obrađuje vremenski period 2012-2017. godina.

Iz navedene tabele se vidi da je broj novoregistrovanih malignih tumora na Kosmetu povećan 2017. godine u odnosu na 2012. godinu za 82,7 odsto, a prosečno godišnje povećanje novoregistrovanih malignih tumora iznosilo je 13,8 odsto.

Komparacije radi, stopa incidencije malignih tumora u Srbiji u prvoj deceniji 21. veka rasla je u proseku godišnje za 2 odsto, a u SAD-u ova stopa u istom vremenskom periodu opadala je za 0,6 odsto godišnje.

Grafikon: Osobe obolele od malignih tumora na Kosovu (2012-2017. godine)

Osiromašeni uranijum (U-238) kao kancerogeni agens stigao je u životni milje stanovnika Kosmeta početkom 1999. godine. Latentni period, vremensko rastojanje između indukcije kancerogeneze i kliničke manifestacije malignih tumora, kreće se za solidne maligne tumore (95 odsto svih tumora) od 10 do 20 godina, ili u proseku 15 godina.

U grafikonu 1 poslednja godina prosečnog latentnog perioda je 2013. godina (1999-2013 godina). Iz navedene tabele i grafikona vidi se da je došlo do naglog skoka novoregistrovanih malignih tumora na Kosmetu 2014. godine - za 101,6 odsto više u odnosu na 2013. godinu.

Kada se sabere broj novoregistrovanih malignih tumora na Kosmetu 2012. i 2013. godine (sigma 1) i uporedi sa zbirom novoregistrovanih malignih tumora 2014. i 2015. godine (sigma 2) onda se dobija povećanje novoregistrovanih malignih tumora za 77,7 odsto.

Tabela 7.5. na albanskom jeziku sa dramatičnim pokazateljima obolevanja.

Komparacijom sigma 1 i sigma 3 povećanje iznosi 76,4 odsto. Ovaj nagli porast broja novoregistrovanih malignih tumora na Kosmetu govori u prilog tvrdnji da je u životni milje stanovnika Kosmeta stigao kancerogeni agens 1999. godine (vazduh, voda, zemljište, prehrambeni proizvodi) s kojim su stanovnici Kosmeta (žensko-muška populacija, svi uzrasti) mogli dolaziti u kontakt (disajni putevi i digestivni trakt).

Dolaskom u krvotok radioaktivnog materijala (U-238) praktično su alfa-zraci koje emituje U-238 mogli da prodru kroz membranu svake ćelije (nano dimenzije) i stignu do svake subcelularne strukture (i DNK u kojoj je smešten genetski kod) i time se indukuje kancerogeneza. Za navedeni proces potrebna je i najmanja doza jonizujućeg zračenja (stohastički odnos između doze i efekta).

Zaključak

Za nagli skok broja novoregistrovanih malignih tumora na Kosmetu 2014. godine odgovoran je „Milosrdni anđeo" koji je prosuo po Kosmetu i Pčinjskom okrugu 15 tona (186 GBq) ili po generalu Deliću 500 tona osiromašenog uranijuma i plutonijuma (Pu-239) u tragovima.